मुक्त और समृद्ध हिंद-प्रशांत क्षेत्र के लिए मिलकर काम करेंगे भारत-वियतनाम
नईदिल्ली:भारतऔरवियतनामनेशनिवारकोस्वतंत्र,मुक्तऔरसमृद्धहिंद-प्रशांतक्षेत्रकेलिएकामकरनेकोलेकरसहमतिजताई.दोनोंदेशोंनेइसकेसाथहीद्विपक्षीयअर्थव्यवस्थाऔरव्यापारबढ़ानेसमेततीनसमझौतोंपरहस्ताक्षरकिए.प्रधानमंत्रीनरेंद्रमोदीनेवियतनामकेराष्ट्रपतित्रानदाईक्वांगकेसाथद्विपक्षीयवार्ताकेबादसंयुक्तसंवाददातासम्मेलनमेंकहा,“हमस्वतंत्र,मुक्तऔरसमृद्धहिंद-प्रशांतक्षेत्रकेलिएकामकरेंगेजहांसंप्रभुताऔरअंतर्राष्ट्रीयनियमोंकाआदरहोगाऔरबातचीतकेजरिएविवादोंकानिपटाराहोगा.”
मोदीनेकहा,“हमअपनेसमुद्रीसंबंधोंकाविस्तारकरनेऔरखुले,पारदर्शी,समावेशीऔरनियमआधारितक्षेत्रीयसंरचनाकोसुनिश्चितकरनेकेलिएप्रतिबद्धहैं.”वहींक्वांगनेकहाकिदोनोंदेशसाथमिलकरसमुद्रीवसाइबरसुरक्षासमेतक्षेत्रीयसुरक्षाकेलिएकामकरेंगे.
दोनोंदेशोंकीओरसेइससंबंधमेंबयानहिंदमहासागरक्षेत्रमेंचीनकेबढ़तेप्रभावऔरदक्षिणचीनसागरमेंचीनकेआक्रामकरवैयेकीवजहसेमहत्वपूर्णमानाजारहाहै.पीएममोदीनेकहाकिवियतनामनेनईदिल्लीकेएक्टईस्टनीतिकेतहतमहत्वपूर्णभूमिकाअदाकीहै.उन्होंनेकहा,“पिछलेवर्षवियतनामकेसाथहमारेकूटनीतिकसंबंधोंके45वर्षपूरेहुएथेऔरपिछलेवर्षहीहमनेवियतनामकेसाथरणनीतिकसाझेदारीकी10वींवर्षगांठमनाईथी.”
प्रधानमंत्रीनेकहा,“वियतनामकेसाथहमारेसंबंधकेवलदोसरकारोंकेबीचसीमितनहींहैं.सभ्यताकेस्तरपरहमारेसंबंध2000वर्षपुरानेहैं.”उन्होंनेकहा,“हमभाग्यशालीहैंकिवियतनामीलोगभारतमेंतकनीकऔरअन्यक्षेत्रोंमेंशिक्षावप्रशिक्षणप्राप्तकररहेहैं.”
उन्होंनेजोरदेतेहुएकहाकिमौजूदावैश्विकआर्थिकपरिवेशमेंदोनोंदेशोंकेबीचद्विपक्षीयव्यापारलगातारबढ़ाहैऔरकहाकिदोनोंदेशोंकाव्यापारपिछलेपांचवर्षोकेदौरान6अरबडॉलरसेबढ़कर10अरबडॉलरहोगयाहै.पीएमनेकहाकिचर्चाकेदौरानदोनोंदेशव्यापारऔरनिवेशकोमजबूतकरनेकोलेकरसहमतहुएहैं.इसकेसाथहीकृषि,कृषिउत्पाद,कपड़ाऔरतेलवगैसक्षेत्रमेंभीसमझौतेहुएहैं.
पीएममोदीनेकहा,“हमनकेवलतेलवगैसकेक्षेत्रमेंद्विपक्षीयसाझेदारीकोमजबूतकरने,बल्कित्रिपक्षीयसाझेदारीकेलिएअन्यदेशकेसाथमिलकरकामकरनेकीसंभावनातलाशनेकीकोशिशकरेंगे.”वहींराष्ट्रपतिक्वांगनेकहाकिदोनोंपक्षद्विपक्षीयसंबंधकोबढ़ानेकोलेकरआशान्वितहैंऔरहमेंउम्मीदहैकिवर्ष2020तकदोनोंदेशोंकेबीचव्यापार15अरबडॉलरहोजाएगा.उन्होंनेवियतनामएयरलाईनकोहोचीमिन्हसिटीऔरनईदिल्लीकेबीचविमानसेवाशुरूकरनेकेलिएधन्यवाददियाऔरभारतीयएयरलाइंससेभीदोनोंदेशोंकेबीचविमानसेवाशुरूकरनेकाआग्रहकिया.
दोनोंदेशकेबीचतीनसमझौताज्ञापनपरहस्ताक्षरहुए.इनमेंसेदोएमओयूआर्थिकऔरव्यापारक्षेत्रमेंप्रोत्साहनकेलिएरूपरेखातैयारकरनाऔरशांतिपूर्णकार्योकेपरमाणुऊर्जाकेक्षेत्रमेंप्रोद्यौगिकसहयोगमजबूतकरनाहै.
इससंबंधमेंप्राद्यौगिकीहस्तांतरणऔरकृषिवसंबंधितक्षेत्रोंमेंतकनीकीविशेषज्ञोंकेआदान-प्रदानकेलिएभारतीयकृषिअनुसंधानपरिषद(आईसीएआर)औरवियतनामकेकृषिवग्रामीणविकासमंत्रालयकेबीचवर्ष2018से2022केलिएकार्ययोजनापरहस्ताक्षरकिएगए.