'नुकसान की भरपाई के लिए करने होंगे सामूहिक प्रयास'

पिछलेदोवर्षोंसेकोरोनामहमारीकेचलतेवैसेतोनुकसानहरक्षेत्रऔरप्रत्येकव्यक्तिकोकिसीनकिसीरूपमेंउठानापड़ाहै,लेकिनइसमहमारीमेंशिक्षाकाक्षेत्रसबसेअधिकप्रभावितहुआहै।वर्ष2020मेंकक्षाएंपूर्णत:आनलाइनरहीं।इससेछात्रोंकेशारीरिककेसाथमानसिकस्वास्थ्यपरभीकाफीप्रभावपड़ा।विद्यालयमेंअपनेअध्यापकोंवमित्रोंकेसाथशिक्षाग्रहणकरनेवालेछात्रोंकोएकदमसेघरपरनईतकनीककेसाथशिक्षाग्रहणकरनाकाफीचुनौतीपूर्णरहा।यहचुनौतीनसिर्फछात्रोंबल्किशिक्षकोंकोभीकईचुनौतियोंसामनाकरनापड़ा।अध्यापकोंकेलिएपाठ्यक्रमकोसमझानेएवंछात्रोंकोपाठ्यक्रमकोसमझनेमेंपरेशानीहुई।फिरभी2020केसमाप्तहोनेकेसाथउम्मीदथीकिअगलेसत्र2021-22मेंसबकुछसामान्यहोजाएगा,लेकिनइसगंभीरबीमारीनेएकबारफिरसेअप्रैल-मईमेंविकटरूपधारणकियाऔरकालेजवस्कूलोंकोआनलाइनशिक्षाकोहीअपनानापड़ा।इसबारआनलाइनशिक्षाकोअपनानेमेंअध्यापकएवंछात्रोंदोनोंकोकिसीप्रकारकीपरेशानीनहींहुई,लेकिनछात्रशिक्षाकेनिर्धारितउद्देश्यकोप्राप्तनहींकरसके।कक्षामेंछात्रप्रत्यक्षरूपसेअध्यापकसेविषयसंबंधीदुविधाकोपूछसकताहै,लेकिनआनलाइनकक्षामेंअध्यापककेलिएसभीछात्रोंकीदुविधाओंकोदूरकरनासंभवनहींहै।इसवर्षछात्रोंको10वींएवं11वींकक्षाकेअंकोंकेआधारपरबोर्डपरिणाममेंउत्तीर्णकरदियागया,लेकिनइसपद्धतिसेछात्रोंकीनींवकमजोरहुईहै।साथहीकुछसमयविद्यालयखोलनेकेबाददिल्लीएनसीआरमेंबढ़तेप्रदूषणकेकारणसरकारकेनिर्देशानुसारफिरसेआनलाइनकक्षाएंशुरूहुई,जोकिशिक्षाक्षेत्रकेलिएएकगहराझटकाथा।अगरदेखाजाएतोसाल2021विगतवर्ष2020तुलनामेंकुछबेहतररहाहै,क्योंकिशिक्षकोंएवंस्कूलप्रशासनकेअनेकप्रयासोंकेकारणशिक्षाकोहरतरीकेसफलबनानेऔरछात्रोंकोभीउनकेस्वास्थ्यपरध्यानदेतेहुएआनेवालीहरपरिस्थितिकेलिएसक्षमबनायागया।वर्तमानमेंभीपरिस्थितियांअभीतकस्पष्टनहींहैंकिइसमहामारीकेनएवैरिएंटओमिक्रोनकेतहतभविष्यमेंसरकारक्यानिर्देशहोंगे।समयरहतेनिर्णयलेनाबहुतहीआवश्यकहै।शिक्षाकेक्षेत्रमेंहुएनुकसानकोपूराकरनेमेंसामूहिकप्रयासोंकाहोनाअनिवार्यहोगा,जिसमेंशिक्षणसंस्थानों,प्रशासन,सरकारएवंअभिभावकोंकेसहयोगकीआवश्यकताहोगी।

-आनंदगुप्ता,प्रधानाचार्य,विद्यामंदिरपब्लिकस्कूल